Joris Erwich

“Lief, draakje, dat je me waarschuwt. Maar dat hoeft niet. Ik overleef het wel.”

Joris speelt in Joris & de Drakentemmers en hij had ook de muzikale leiding bij het maken van deze voorstelling. Joris is, naast acteur, ook muzikant en componist. Zo verzorgde hij ook het muziek- en geluidsontwerp voor De Kleine Cowboy. Joris heeft al in veel voorstellingen van Het Laagland gespeeld en zijn muzikale expertise ingezet.

Wie ben je?
Meteen al een moeilijke vraag om mee te beginnen! Want wie ben ik? Een mens, man, vader, zoon, een energie? Gelukkig heb ik een naam gekregen en een leeftijd. Ik ben Joris en ik ben 43 jaar.

Welke rollen speel je op dit moment?
Ik speel op dit moment de rol van ‘Joris’ in Joris & de Drakentemmers. ‘Joris’ ben ik eigenlijk gewoon zelf, maar dan wat extremer gemaakt. Het is een soort uitvergrote versie van mijzelf, banger, bozer en meer in gevecht met zijn eigen draak

Wat doe je in je vrije tijd?
Ik speel veel op mijn akoestische gitaar. Dan kijk ik naar YouTube filmpjes, met loopjes en leuke nieuwe akkoorden. Die probeer ik na te spelen. Of ik maak eigen liedjes en teksten over dingen die mij bezighouden. Ik lees, wandel, kampeer, yoga, mediteer graag en ga veel naar de dierentuin met mijn vriendin en mijn kinderen. En als het kan, dan sluit ik me af en luister ik muziek op mijn koptelefoon, dat kan van alles zijn.

Welk personage speel je het liefst en waarom?
Ik hou er wel van om veel op het podium te zijn, dus niet even op en weer af. Daardoor kan je vaak een verandering laten zien in je rol van het begin naar het einde toe. Wie/wat ik het liefst speel? Best een moeilijke vraag, het moet een uitdaging zijn. Laatst moest ik een boze jongen spelen, wiens moeder dood zou gaan. Die boosheid en onmacht spelen en theatraal maken waren een mooie uitdaging. Maar ik heb ook een voorliefde voor antihelden, gekke afwijkende personages, met iets geheimzinnigs, die je niet helemaal snapt, die je verbazen en laten glimlachen.

Heb je zelf invloed op de invulling van je rol en kun je daar iets over vertellen?
Ik werk vaak met regisseurs die vanuit improvisatie werken. Dan ligt er nog niet veel vast over je rol, en mag ik het dus tijdens de repetities invullen. Daardoor is de repetitie een soort onderzoekje, waarvan je de uitkomst nog niet weet. Nooit saai. Hoe je rol eruit gaat zien wordt dan dus stap voor stap bepaalt. Daarin kun je veel spel aanbieden, en spelenderwijs ontdekken wat werkt. Ik geloof erg in de kwaliteit die dat oplevert.

Hoe heb jij geleerd je innerlijke draak te temmen?
Laat ik eerst nog even omschrijven wat deze vraag precies betekent. Een draak is dus een soort stem in je hoofd die iets over je zegt. Vaak waarschuwt je draak je ergens voor, omdat hij denkt dat je in gevaar bent. Ben je bijvoorbeeld ooit in de sloot gevallen, dan roept de draak direct als je een sloot ziet: ”Wegrennen!” Terwijl je inmiddels die sloot makkelijk over kan springen. Je draak bedoelt het dus goed, maar snapt niet dat je nu eigenlijk niet meer in gevaar bent. Wat ik heb gedaan om mijn draak te temmen? Ik heb er één uitgekozen voor deze voorstelling Joris & de Drakentemmers. Eén stemmetje, één draak. Dat stemmetje zei steeds: ”Je doet er niet toe”, “Je bent niet belangrijk”. Als je dat maar lang genoeg tegen jezelf blijft zeggen, ga je erin geloven. Wat ik geleerd heb is, dat als je elke keer als je dit stemmetje hoort, je kunt denken: “Ik hoor je, draakje, lief van je maar het is niet nodig me te beschermen. “ Bijvoorbeeld: Ik kom ergens binnen, zeg gedag en niemand reageert, dan roept mijn draakje: ”Zie je wel, je doet er niet toe!”. In plaats van te denken ”Inderdaad” denk ik nu vaak dingen als: “Lief draakje dat je me waarschuwt, maar dat hoeft niet, ik overleef het wel.” En… dat werkt. Ik heb dat draakje getemd, hoewel hij altijd weer langs komt om me te adviseren.

Wat vind je het mooiste moment in het maakproces rond een voorstelling?
In de tweede repetitieweek van Joris & de Drakentemmers gingen we improviseren. Voor deze improvisaties hadden we veel ideeën uitgewisseld, liedjes geluisterd, filmpjes bekeken. We kregen de opdracht de voorstelling te spelen, ook al was die er nog niet, eigenlijk te doen alsof de voorstelling er al was. Er volgde een improvisatie waar eigenlijk de hele voorstelling in basis al inzat. De angst, de stemmen, de kwetsbaarheid, de strijd, het persoonlijke en afstandelijke. Dat was magisch! Na afloop was het even stil en iedereen had ervaren dat er iets bijzonders gebeurd was.

Waarom ben je acteur geworden?
Ik was altijd aan het voetballen en aan het pianospelen, toen ik 14 was hoorde ik van een jeugdtheaterschool in Rotterdam. Toen ik daar elke zaterdag naar toe ging, ging er een wereld voor me open. Ik heb later een opleiding gevolgd om dramadocent te worden. Maar tijdens die opleiding kwam ik er achter dat ik spelen veel leuker vond. Elk jaar speelde ik in de afstudeervoorstellingen en haalde ik daar het meeste plezier uit. Ik maakte toen ook al veel muziek en combineerde dat met theater. Dus waarom? Omdat ik het leuk vind..? Misschien vind ik tijdens repetities en op het podium soms, wat ik in het leven mis. Die heftigheid, spanning, dat alles of niets wat komt kijken bij het vertellen van een goed verhaal.


Joris Erwich

 

Omschrijf het leven als acteur eens?
Dit bestaat altijd uit twee delen. Het eerste deel is het repeteren van de voorstelling. Het tweede deel is het spelen van de voorstelling en het reizen. Ik vind de eerste fase, het repeteren, veruit het leukst. Ik ben dan als speler veel aan het onderzoeken, welke tekst werkt goed, welke kleding, liedjes, bewegingen, intenties. Daar kan ik erg in opgaan. Als acteurs zie je elkaar dan vaak, we logeren ook vaak in hetzelfde huis.
De tweede fase is op een andere manier boeiend en gaat veel meer over nuance. Over hoe je de voorstelling elke keer weer levendig en spannend houden. En of er nog steeds iets te ontdekken valt. In die periode zien we elkaar als acteurs wat korter, reizen vaak en op gekke tijden.

Wat of wie zou je altijd nog een keer willen spelen?
Ik heb weleens een personage ontwikkeld voor mijzelf, Bennie. Een verstandelijk gehandicapt jongetje dat overal commentaar op heeft en in zijn eigen werkelijkheid leeft. Hij doet de dingen op zijn manier en houd nergens rekening mee. Vanuit dat personage heb ik ooit iets gemaakt, en zou ik nog wel eens een voorstelling willen maken. De uitdaging is dan om echt die jongen te worden, en het publiek kennis met hem te laten maken. Het zou een onderzoek kunnen worden naar autisme.

Wie vind jij zelf de beste acteur of actrice ooit en waarom?
Philip Seymour Hoffman. Hij kan zo goed transformeren en echt iemand anders laten zien. Sean Penn heeft dat ook.

Welke boodschap zou jij het publiek mee willen geven?
Dat hangt af van de voorstelling waar ik in speel. Soms hoor je terug: “Ik had iets anders verwacht.” Dan is mijn tip: Laat je verassen en durf te kijken naar wat je krijgt en niet of het wel is zoals je had verwacht. Probeer eens te kijken naar wat de makers van een voorstelling hebben geprobeerd te vertellen en wat jou raakt. Dat maakt alles wat je ziet mooier, persoonlijker en waardevol.

Welke opleiding heb je gedaan en wat daarna?
Ik studeerde in 2000 af aan de Hogeschool voor de Kunsten te Arnhem. Ik was te zien bij Het Laagland in Vriend Van, Zand erover, Don Q en Bezoek voor Beer. Ook deed ik het muziek- en geluidsontwerp voor De Kleine Cowboy en had ik de muzikale leiding bij het maken van Joris & de Drakentemmers, waarin ik ook acteerde.

JORIS & DE DRAKENTEMMERS (2017)

JORIS & DE DRAKENTEMMERS (2017)

BEZOEK VOOR BEER (2015)

BEZOEK VOOR BEER (2015)